Dövize Endeksli TL Mevduat Sistemi Nedir? Nasıl İşler?

featured

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın duyurmasının ardından doların hızla düşmesini sağlayan dövize endeksli TL mevduat sisteminin nasıl işleyeceğini, Dünya Gazetesi yazarı Yeminli Mali Müşavir Abdullah Tolu anlattı. Tolu, bankalarda dövize endeksli hesap açılacağını ve hesap açılış tarihi ile vade bitim tarihine bakılarak kur esas alınacağını söyledi. Eğer döviz getirisi olursa aradaki farkın hesap sahibine ödeneceğini dile getirdi.

2021 yılının son kabine toplantısının ardından açıklamalarda bulunan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, kurdaki dalgalanmaları durdurmak için alınacak 10 maddelik tedbirleri açıklayarak “Hiçbir vatandaşımızın ‘kur daha yüksek olacak’ diye mevduatını Türk lirasından dövize geçirmesine ihtiyaç kalmayacak. TL mevduat geliri kur altında kalırsa aradaki fark ödenecek” ifadelerini kullandı. Açıklamanın ardından dolar hızla geriledi.

SİSTEM NASIL İŞLEYECEK?

Dünya Gazetesi yazarı Yeminli Mali Müşavir Abdullah Tolu, NTV’ye yaptığı açıklamalarda sistemin nasıl işleyeceğini açıkladı. Tolu, bu sistemin hayata geçirilmesi için gereken yasal düzenlemenin, bu hafta Meclis’te görüşülecek torba yasaya eklenmesinin beklendiğini de söyledi.

“HESAP AÇILIŞ VE BİTİM TARİHİNE BAKILARAK KUR ESAS ALINACAK”

Tolu, dövize endeksli yeni mevduat sisteminin nasıl işleyeceğini şöyle anlattı:

“Sistemin detayları henüz belli değil, ancak şu şekilde işlemesi öngörülüyor: Bankalarda dövize endeksli hesap açılacak. Hesap açılış tarihi ile vade bitim tarihine bakılarak kur esas alınacak. Ana paraya aylık mevduat getirisi hesaplanacak, bu rakam kur farkından aşağı ise herhangi bir ekleme yapılmayacak. Ancak, ana paranın getirisi kur farkı ile oluşacak rakamdan düşük ise aradaki farkı Hazine karşılayacak. Paranın hesaba yatırıldığı tarih ile vadenin bittiği tarih arasındaki kur getirisi hesap edilerek, aylık faiz getirisi eklenmiş mevduatın üstüne bu fark yatırılacak. Ödenecek bu fark gelir vergisi stopajına da tabi olmayacak.

“ARADAKİ DÖVİZ GETİRİSİ HESAP SAHİBİNE ÖDENECEK”

Dövize endeksli mevduat yöntemi için örnek vermek gerekirse, bankaya 100.000 TL’lik dövize endeksli hesap açıldığını varsayalım. Bu 32 günlük hesabın getirisi 2 bin TL olsun. Sisteme göre, hesabın açıldığı tarihte kura bakılacak ve daha sonra 32 gün sonra yeniden kura bakılacak. 100.000 bin TL vade sonunda stopaj kesintisi de olmadığı için 102.000 TL olarak ele alınacak. Aynı anda, 100.000 TL dövizde olsa, 32 sonra gün getirisine bakılacak. Döviz olarak getirisi 2 bin TL’nin altında ise hesap sahibine herhangi bir ödeme yapılmayacak. Hesap sahibinin 102.000 TL’si olacak. Ancak döviz getirisi örneğin 2.500 TL olarak gerçekleşmişse, aradaki 500 TL hesap sahibine ödenecek, yani 102.500 TL para dönüşü olacak.”

“BAŞARILI OLACAĞINI DÜŞÜNÜYORUM”

Bu sistemde kur riskini tamamen devletin üstlendiğini dile getiren Tolu, “Bu şekilde dövize endeksli mevduat hesabı açanlar kur düşüşüne karşı korunuyor, kur artışında ise bir gelir elde ediyorlar. Kısa vadede kurları aşağı getirebilecek bir düzenleme. Başarılı olacağını düşünüyorum” dedi.

“İHRACATÇI RAHATLAR”

Tolu, düzenleme kapsamında ihracatçı firmalara doğrudan Merkez Bankası aracılığıyla ileri vadeli kur rakamı verilmesi için ise “Bu ticaretin önemli ölçüde rahatlatır, çünkü şu an kimse kurlardaki oynaklık nedeniyle satış yapılmıyordu. Bu karar ile ihracatçı rahatlar. Benzer bir karar ithalat için bekleniyordu fakat olumlu bakılmıyordu” dedi.