Stefan Zweig Avusturyalı düzyazı, roman, öykü, oyun yazıları ile dünya çapında tanınmış gazeteci yazardır. Bugün bile biyografi türünde yazdığı Joseph Fouche, Marie Antoinette türünün sayılı örneklerinden biri olarak gösterilir. Yazar eserlerinde genellikle psikolojik tahliller, kişisel izlenimler ve duygusal gitgellere yer vermiştir .
Psikoloji ve Freud’a olan ilgisi yazdıklarında derin ve çarpıcı psikolojik betimlemelere ağırlık vermesine neden oldu. Ünlü yazarın kitaplarında en belirgin özelliği melankoli, trajedi ve drama gibi durumları çok iyi aktarmasıdır. Mutlu ve umutlu bir yazar olarak tanımlanmaz Stefan Zweig. Belki yaşadığı dönem, ırkından dolayı yakılan ve toplatılan kitapları yol açmıştır bu duruma. Bir şekilde eserlerindeki kahramanlar iç veya dış sebeplerden dolayı mutlu olmaları engellenir. Ne kadar trajik de olsa hikâyeleri okutturur kendini. Yazarın kitaplarını okurken sıkılmazsınız, en basit bir konuyu bile çok çarpıcı bir şekilde ustaca dile getirir.
Dünyada tanınmasını sağlayan birden çok kitabı vardır. Nitekim eserleri elliden fazla dile çevrilmiştir. Özellikle Türkçeye ‘’Satranç’’ olarak çevrilen eseri tarihi bir gerçekliyi sembolik anlamlarla bize anlatır. Haksız yere tutsak edilen dünya satranç şampiyonunun hikâyesini konu edinir. Bu kadar az sayfaya dünya kadar acı, keder ve özlemi nasıl sığdırır bir yazar? İşte Stefan Zweig’i evrensel olarak tanınmasını sağlayan bu becerisidir. Yazar yaşarken ününe kavuşmuş, kitapları çoğu kişi tarafından bilinen ve okunan nadir kişilerdendir.
Zor Bir Hayattan Çıkan Mükemmel Kitapları
Birinci dünya savaşı, ikinci dünya savaşı, büyük buhran, savaşlar ve hastalıklar… İşte Stefan Zweig böyle bir dönemde en iyi eserlerini verdi. Birinci dünya savaşı sırasında görev alırken savaşın acılarına bizzat şahit oldu. Cephede gördüklerini hem gazete yazılarında hem de ‘Yeremya’’ adlı oyununda dile getirmeye çalışmıştır. 1920-1930 yılları kariyerinde en üst noktaya çıktığı senelerdir. Alman dilinde en çok okunan yazarlar arasına girmiştir. 1933’de yönetime gelen nasyonal sosyalist partisi ile hayatı tamamen değişmiştir. Naziler tarafından kitapları yasaklanan ve yakılan yazar ülkeyi terk etmek zorunda kalmıştır. Artık eserlerini dünyanın başka ülkelerinde yazmak zorunda kalmıştır.
1937 yılında sürgün yılları sırasında astım hastası olan Lotte ile evlenmiştir. 1939’da ise eşinden etkilenerek ‘’ sabırsız yürek’’ adlı romanını yazmıştır. Acımak ismiyle de bilinen roman yazarın üslup ve teknik olarak en iyi kitabı olmakla beraber, trajedi ve dram mefhumlarını fazlasıyla içerir. 1940-1941 yılında da çeşitli kitaplar yayınlayan yazar 1941 yılında Brezilya’ya yerleşme kararı aldı. II. Dünya savaşının onarılmaz yaralarını, insan kıyımlarını getirdiği ruhsal bunalımlarını anlattığı ünlü satranç kitabını Petropoliste kaleme aldı. Ölümünden kısa bir süre önce yine önemli yapıtlarından ‘’ Dünün Dünyası- Avrupa Anıları’’ adlı anı niteliğinde ki kitabını yayımladı. Bu kitabında gençliğini 1900’lerin başında yaşamış bir yazarın artık asla hiçbir şeyin eskisi gibi olmayacağı anladığı ve eski günleri özlemle anlatan, öven hikâyesini konu edinir.
Stefan Zweig’in Tarihle Olan Derin Bağı
Stefan Zweig hayatı boyunca yazdığı yazılarda tarihe ve önem verdiği tarihi kişiliklere yer vermiştir. Bu onun için vazgeçilmez bir öğedir. Kendinden önce yaşamış yazar meslektaşlarına saygı duyup onların hikayelerini biyografi şeklinde yazıya dökmüştür. Özellikle ‘’ Üç Büyük Usta Balzac, Dickens, Dostoyevski’’ başta olmak üzere Lev Tolstoy, Napoleon Bonaparte, Georg Friedrich Handel gibi tarihi karakterleri öznel bir o kadar da derin bir biçimde kaleme almıştır. Ayrıca tarihin Yıldızın Parladığı Anlar adlı kitabında Amerika’nın keşfi, İstanbul’un fethi gibi tarihi olaylara ve kişileri konu aldığı 12 hikâyeden oluşan yazdığı bir eseri de bulunmaktadır.
Sadeliğin Büyük İhtişamı
Edebiyat eserleri genelde bir şeyleri anlamak ve anlatmak için yazılır. Anlaşılmanın temel kuralı da yalın, akıcı ve yormayan bir üslupla kaleme alınan eserlerdir. Stefan Zweig kitaplarından bahsederken lafı eğip bükmenin gereği yoktur. O kendisinden yüzyıllar sonra yaşayacak insanların anlayacağı sadelikte yazmıştır. Eserleri basım rekorları kıran, yazım tekniği üzerine makaleler yayımlanan büyük bir ustadır Stefan Zweig. Ünlü yazar süslü laflar, kelime oyunları ya da benzeri bir şeye ihtiyaç duymadan sadeliğin ihtişamını kullanarak unutulmaz yazarlar içerisinde yer almıştır.
Oldukça üretken olması insanların arasında tekniğinin ve biçeminin yayılmasını sağlamıştır. Hemen her konuda bir yazısı vardır. Biyografi, oyun, öykü, roman, anı ve tarihsel yazılar olmak üzere nerdeyse 100’ü geçkin eseri bulunmaktadır. Biyografileri ve tarihsel yazıları dışında genelde çok uzun olmayan Novella tarzında kitapları yaygındır. Etkileyici, sade ve kısa eserleri ile tanınır. En ünlü eserleri arasında Amok Koşucusu, Satranç, Sabırsız yürek gibi kitaplar bulunur.
